Het Concours Hippique International Officiel (CHIO) is niet alleen leading in de paardensport. Ook in de Rotterdamse festivalwereld geven ze de richting aan, als het gaat om duurzame energievoorziening. De afgelopen editie draaide zo goed als helemaal op vaste- en accu-stroom. In een dubbelinterview bespreken Kyra van Well van V2 Facility en Joost Trines van Rotterdam Festivals wat daarvoor nodig was.
‘Waar een wil is, is een weg.’
De hele festivalwereld is bezig met verduurzamen. De ene organisatie legt de nadruk op afvalreductie, de andere op duurzaam voedsel. Veel organisaties hebben de ambitie om aan te sluiten bij de energietransitie. Het liefst willen we allemaal van de dieselaggregaten af, die veel roet en fijnstof uitstoten, maar hoe? Als je een festival organiseert in een park of bos zonder vaste stroompunten is dat een uitdagende opgave. ‘Wij zijn hier in 2021 mee aan de slag gegaan,’ vertelt Kyra van Well van V2 Facility, het bedrijf dat de facilitaire dienstverlening doet voor het CHIO, het internationale paardentopsportevenement dat jaarlijks in het Kralingse Bos plaatsvindt. ‘In 2022 hebben we voor het eerst gebruik gemaakt van zogenaamde energieopslagsystemen, oftewel EOS, in combinatie met aggregaten. Daarna zijn we stap voor stap verder gaan experimenteren. Tijdens de afgelopen editie, waarin het uit voorzorg geplaatste reserve-aggregaat alleen op de piekmomenten heeft moeten bijspringen. Verder draaide het festival volledig op batterij.’
Rotterdam Festivals stelde zich in dit proces op als sparringpartner en volgde de vooruitgang die de organisatie boekte op de voet. ‘Het CHIO heeft zijn nek uitgestoken op een manier die inspirerend is voor de hele sector,’ zegt Joost Trines van Rotterdam Festivals. ‘Van de hobbels die ze hebben genomen, en de oplossingen die ze hebben gevonden, kunnen we allemaal leren.’
Wat drijft CHIO om, voor de troepen uit, emissievrij te willen worden?
Kyra: ‘Het CHIO Rotterdam wil bij de leading events van de wereld blijven horen. Een innovatief, daadkrachtig beleid voor de toekomst hoort daarbij. Ook omdat het evenement midden in het Kralingse Bos plaatsvindt, is duurzaamheid een belangrijk speerpunt. In 2020 is daarom bepaald dat het CHIO zo min mogelijk impact op de omgeving wil hebben. De missie om emissievrij te worden is daaruit voortgevloeid. Het CHIO-terrein is groot en er is veel vermogen nodig om alle LED-schermen en de verschillende keukens en foodtrucks te voorzien van stroom. Door over te stappen op duurzame energievoorziening, kon een flinke slag worden geslagen.’
Welke uitdagingen kwamen jullie tegen in jullie missie?
Kyra: ‘We zijn begonnen met het heel precies laten doormeten van het verbruik, door een expert. Toen deze inschatte dat we het met batterijen zouden moeten kunnen redden, zijn we er, in samenwerking met onze partners F&L Powerrental en Boels Rental, vol voor gegaan. We hebben vaste stroompunten aangelegd, waar we accu’s op aansloten. Helaas stuitten we vervolgens op bezwaren vanuit de brandweer. Hoewel de beschikbare accu’s volledig getest en gecertificeerd waren, en de kans op brand zo goed als nihil, waren er in 2021 toch bezwaren rondom de veiligheid. Om het jaar erop wél met accu’s te kunnen werken, hebben we een plan bedacht: in samenwerking met bergingsbedrijf Vreugdenhil zetten we een dompelbak klaar, waarin we een eventueel brandende accu direct onder water zouden kunnen zetten. Daar ging de brandweer mee akkoord. In 2023 hebben we deze lijn doorgetrokken en nog zwaarder op accu’s geleund, om in 2024 bijna volledig op accu’s te draaien.’
Wat bedoel je met ‘bijna volledig’?
Kyra: ‘We hadden een aggregaat klaarstaan, voor als we het op piekmomenten niet zouden redden met alleen accu’s. Je wilt natuurlijk niet zonder stroom komen te zitten. Op het moment dat een accu onder de 35% kwam, startte de aggregaat op om de accu in een keer helemaal vol te pompen met energie van Rotterdamse Wind. Dit is op vier piekmomenten nodig geweest. We weten nu welke momenten dit zijn, daar kunnen we voor de volgende editie op anticiperen.’
Wat betekent de overstap van diesel naar batterij voor de begroting?
Kyra: ‘De investering die je doet, verdien je terug omdat je bespaart op diesel, die per liter steeds duurder wordt, of andere HVO-varianten. Daardoor speel je uiteindelijk break even. Voor je begroting maakt het op lange termijn dus geen verschil, voor de druk op de omgeving des te meer.’
Daarover gesproken: aggregaten staan erom bekend geluidsoverlast en stank te veroorzaken. Is dit ook een reden om op batterijen over te gaan?
Joost: ‘Ja. Dat geldt zeker voor festivals die plaatsvinden op locaties dichtbij bewoning. Zij kunnen de ervaring van overlast door geluid en uitstoot verminderen door over te gaan op vaste stroom.’
Kyra: ‘Bij ons speelt dat wat minder, omdat we niet zo dicht op een woonwijk zitten. Maar we bevinden ons wel in een kwetsbaar bos. Daarnaast hebben we te maken met topsporters die op ons terrein slapen. Deze ruiters parkeren hun vrachtwagens op onze parkeerplaats, waar niet alleen hun wedstrijdpaarden in staan, maar waar ze zelf ook in slapen. Deze vrachtwagens staan bij ons op een parkeerplaats, met voorheen een aggregaat in het midden, om alle vrachtwagens van stroom te voorzien. Maar ja, degene die direct naast de aggregaat stond, was niet blij, want die had de hele nacht last van het gezoem. Deze aggregaat hebben we vervangen door een batterij, met een aggregaat ernaast, die tussen 22.00 en 7.00 uur uitstaat. Pas overdag gaat de aggregaat aan en vult hij de batterij aan. Dat werkte fantastisch. Je wilt natuurlijk wel uitgeruste topsporters hebben op je evenement!’
Wat hebben andere festivalorganisatoren aan het voorbeeld van het CHIO?
Joost: ‘Het CHIO laat zien hoe het kán. Hoe je, stap voor stap, je ambities kunt realiseren. Niet elk festival heeft de luxe van een manege, waar al vaste spanning aanwezig is, zoals het CHIO heeft. Maar het voorbeeld laat wel zien, dat waar een wil is, een weg is. Bovendien zijn van de case CHIO belangrijke lessen geleerd. Bij Rotterdam Festivals hebben we deze vertaald naar een handout, die handvaten biedt bij het maken van stappen in de energietransitie. Met een actielijst voor als je gebruik wilt maken van accu’s (EOS) op je evenement. Als Rotterdam Festivals denken we graag met partijen mee over creatieve oplossingen. Het zou mooi zijn als gemeente Rotterdam, naar voorbeeld van het CHIO, ook de nek uit zou willen steken, door meer evenementenlocaties te voorzien van vaste stroompunten. Dat zou evenementenmakers enorm helpen om de stap te kunnen maken, weg van de dieselgenerator.’